سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران توسط آمریکا

سوم ژوئيه ۱۹۸۸ (12 تیرماه) و در جريان جنگ عراق و ايران، يك جت مسافربر ايرانى از نوع ارباس ـ 300 (پرواز 655) بر فراز آبهای ایران در آسمان خليج فارس بر اثر اصابت موشك سرنگون شد و همه ۲۹۰ تن سرنشينان آن جان باختند. موشكى كه اين هواپيما را سرنگون ساخت از رزمناو آمريكايى

« وينسنس» مستقر در خليج فارس كه نفتكش هاي كويتي را بدرقه مي كرد پرتاب شده بود. اين ناو كه كاپيتان

«ويل راجرز» بر آن فرماندهي مي كرد دو موشك به سوي هواپيماي ارباس شركت هواپيمايي ملي ايران (هما) پرتاب كه يكي از آنها به هواپيما اصابت كرده بود. ارباس «ايران اير» پرواز 655 كه از تهران و از طریق بندرعباس عازم امارات بود در ده كيلومتري ناو آمريكايي و در آبهاي ايران، به خليج فارس افتاد. اجساد بسياري از سرنشينان هواپيما در سطح آب به دست آمد و اين، نشانه آن بود كه هواپيماي مسافربر ايران پس از اصابت موشك، در آسمان منفجر و چند قطعه شده بود. رونالد ريگان رئيس جمهوري وقت آمريكا اقدام ناو «وينسنس» را يك عمل دفاعي و قابل درك اعلام كرده بود و در عين حال گفته بود كه از تلفات غير نظاميان متاسف شده است. 36 تن از مسافران هواپیما خارجی بودند: 13 اماراتی، ده هندی، شش پاکستانی، شش یوگوسلاویایی و یک ایتالیایی. در میان مسافران 66 خردسال وجود داشت.
     در واشنگتن، مقامات نيروي دريايي آمريكا در زمينه اين رويداد گفته بودند:

خدمه ناو «وينسنس» كه همان روز با سه ناوچه ايراني درگير شده بودند كه به سوي يك هلي كوپتر آمريكايي آتش گشوده بودند، ارباس را به جاي جنگنده هاي اف ـ 14 ايران گرفته بودند. چهار سال بعد مقامات نظامي آمريكا پذيرفتند كه ناو وينسنس هنگام پرتاب موشك به سوي ارباس ايراني در آبهاي ايران بوده.

ايران عليه دولت آمريكا به مراجع بين المللي شكايت كرد. دولت آمريكا بعدا و درجریان رسیدگی دادگاه بین المللی لاهه پذيرفت كه خونبها بدهد ولي به مراتب كمتر از مبلغ استاندارد.

کل خونبهایی که دولت آمریکا حاضر شد بدهد

61 میلیون و هشتصد هزار دلار بود. حال آنکه این دولت به بازماندگان 36 مسافر خارجی هواپیما چهل میلیون دلار پرداخت کرد. دولت آمریکا پرداخت هزینه دادگاه بین المللی و بهای هواپیمارا جداگانه متعهد شده بود. اصحاب نظر شلیک موشک به هواپیمای مسافربر ایران را دومین عامل خشم ایرانیان از دولت واشنگتن پس از رویداد براندازی 28 مرداد 1332 بشمار آورده اند.

ويل راجرز